Hương vị mang tên bò một nắng – muối kiến vàng!

Theo bước chân chị Hai, tôi trở về với núi rừng Tây Nguyên vào một ngày nắng gió. Vòng xe lăn bánh qua những dãy núi xanh bạt ngàn tôi không khỏi bồi hồi nhớ lại cái ngày đầu tiên mẹ đưa tôi về với vùng đất đỏ badan màu mở này. Mới đó mà đã mười hai năm rồi.

Hồi đó tôi mới học lớp 7, gia đình chuyển vào Nam sinh sống, ba mẹ chọn vùng đất Gia Lai làm nơi canh tác, nhưng lại gởi chị em tôi xuống Sài Gòn học tập. Sau khi hoàn thành chương trình học phổ thông tôi nhận được học bổng du học tại Pháp. Vậy là xa Tây Nguyên đến tận bây giờ.

Xe dừng trước cổng, từ ngoài sân bước vào tôi đã nghe mùi thịt tỏa ra thơm lừng, cộng thêm mùi khói nướng của lò than bay khắp nơi, cảm giác hào hứng và cơn đói bụng kéo đến cồn cào. Mẹ từ trong bếp bước ra đón tôi, ôm chầm lấy mẹ vẫn còn nguyên chiếc tạp dề trên người, lần nào về thăm nhà, ba mẹ cũng thiết đãi chị em tôi món đặc sản đậm vị bò một nắng mười đức của vùng đất nắng gió.

Bò một nắng mười đức krông-pa Gia Lai

Không biết từ bao giờ tôi lại ghiền món ăn dân dã này đến thế, cái tên bò một nắng  nghe qua thôi là đã hình dung ra toàn vẹn quá trình sản xuất nó rồi. Bò đem ra phơi nắng là thành bò một nắng. Ừ! đơn giản nhỉ. Nhưng để tạo nên cái hương vị đặc sản thì người sản xuất phải chọn lọc rất kĩ càng. Chế biến hoàn toàn thủ công và không chất bảo quản.

Những chú bò tơ chăn thả trên những đồi cỏ tự nhiên xanh rờn được người dân chọn về sử dụng những phần ngon nhất, đó là phần bắp đùi và phần thịt thăn.  Sau khi lọc kĩ những phần thịt sẽ được sắt ra thành từng miếng mỏng rồi tẩm gia vị theo công thức cổ truyền của người dân tộc. Ướp bò sao cho đừng quá đậm vì bò sẽ bị mặn không ngon, cũng đừng ướp nhạt quá, bò không thấm đủ gia vị không để lâu được. Hoàn thành những công đoạn trên rồi đem bò ra phơi ngoài nắng một ngày cho đến khi thịt bò khô lại cầm trên tay không bị dính là được.

Bò một nắng Mười Đức

Ăn kèm với bò một nắng mười đức thì không thể bỏ qua món chấm độc đáo mang tên – Muối kiến vàng. Những chú kiến vàng sống trên cây trong rừng sâu được bắt về. Người ta lọc kiến và trứng kiến, mang rang sơ, sau đó cho vào cối giã nhuyễn với gia vị và lá thèn lèn. Kiến vàng có vị chua chua, hòa lẫn cùng vị mặn ngọt cay của muối và ớt. Khi ăn cùng với bò một nắng chúng quyện lại tạo ra hương vị đậm đà đặc trưng mà bất cứ ai thưởng thức cũng khó cưỡng lại được. Và cũng bởi lẽ thế món ăn dân dã này hiển nhiên trở thành đặc sản của người dân nơi đây.

Tối nay mẹ nhóm bếp than hồng nướng thịt. Ba bật nắp beer. Những miếng thịt rám vàng hai cạnh tỏa ra mùi hương quyến rủ, cả nhà tôi quây quần bên bếp lửa xé những miếng thịt hồng, chấm vào chén muối vàng…cùng nhau cảm nhận thịt bò mềm ngọt hòa cùng vị đậm đà chua cay của muối kiến mà rôm rả chuyện buồn vui!